اختلالات خواب کدام‌اند و راه درمان آن چیست؟

هر فرد باید ۷ الی ۸ ساعت خواب  مفید در طول شبانه‌روز داشته باشد و به مغز خود استراحت بدهد؛ وقتی ساعت و میزان خواب شبانه به هم می‌ریزد، اختلال خواب و عوارض  بر روی  زندگی  و فعالیت های  روزمره اثر گذار خواهد بود. اختلالات خواب، به  شرایطی گفته می‌شود که فرد توانایی خوب خوابیدن به‌طور منظم را نداشته باشد. این اختلالات می‌تواند در اثر یک مشکل در سلامت فرد باشد و همچنین استرس بیش‌ازحد نیز می توان عامل آن باشد، که  روزبه‌روزدر حال شایع‌تر شدن است. اختلالات و کمبود خواب می‌تواند روی انرژی، خلق‌وخو، تمرکز و سلامت کلی تأثیر منفی بگذارد.

اختلالات خواب کدام‌اند؟

زیاد یا کم خوابیدن،

پریدن از خواب،

نرفتن به مرحله خواب عمیق

مرتباً شب‌ها از خواب بیدار شدن

احساس خستگی پس از بیدار شدن و در طول روز حتی با وجود کافی بودن مدت زمان خواب

سخت به خواب رفتن

علت بوجود آمدن اختلالات خواب کدام‌اند؟

داشتن خواب نامنظم و کم یکی از علل بوجود آمدن اختلالات خواب است. معمولا استرس و اضطراب تاثیر منفی و بدی روی روند خواب می گذارند و خوابیدن را با مشکل مواجه می کنند. کابوس دیدن، حرف زدن و یا راه رفتن در خواب از جمله تاثیرات منفی استرس بر پروسه خواب هستند.

یکی از مهم ترین دلایل اختلال در خواب ،افسردگی و استرس است که اگر این افسردگی و استرس کنترل و درمان نشود، می‌تواند عامل مهمی برای کابوس های شبانه، حرف زدن و راه رفتن در خواب، شب ادراری کودکان ناشی از ترس و … باشد. این مشکل ممکن است هم در بزرگسالان اتفاق بیفتد و هم در کودکان و علائم و عوارض آن گروه های سنی مختلف را درگیر می‌کند.

 در ادامه دلایل مهم و اصلی اختلال در خواب را اشاره می کنیم:

آلرژی و مشکلات تنفسی

تکرر ادرار شبانه

درد مزمن و التهاب مفاصل

استرس و اضطراب

علائم اختلالات خواب چیست؟

علائم و نشانه های اختلال خواب با توجه به نوع این اختلالات در افراد مختلف متفاوت می باشد. همچنین در شرایطی که اختلالات خواب در اثر یک بیماری یا عامل زمینه‌ای دیگر به وجود آمده باشد، ممکن است علائم آن تغییر کند .اما علائم کلی اختلالات خواب عبارتند از:

• مشکل در به خواب رفتن یا خواب ماندن
• ضعف و خستگی در طول روز
• میل شدید به چرت زدن در طول روز
• بدخلقی، زودرنجی و اضطراب
• حواس‌پرتی و عدم تمرکز
• افسردگی
• کاهش یا افزایش وزن

انواع اختلالات خواب چه هستند؟

اختلال خواب انواع مختلفی دارد که عبارتند از:

پاراسومنیاها یا خواب پریشی

پاراسومنیاها، گروهی از اختلالات خواب هستند که باعث حرکات و رفتارهای غیرطبیعی در هنگام خواب می‌شوند. از جمله این رفتارها می توان به راه رفتن در خواب؛حرف زدن در خواب؛ناله کردن در خواب؛کابوس‌های شبانه؛ شب‌ادراری؛  دندان قروچه یا فشردن فک‌ها روی هم می باشد.

آپنه‌ی خواب

آپنه‌ی خواب بروز وقفه‌های تنفسی در طول خواب است. این یک وضعیت پزشکی جدی است که باعث می‌شود، بدن اکسیژن کمتری دریافت کند و همچنین می‌تواند شما را در طول شب از خواب بیدار کند.

حمله خواب

 حمله خواب یا نارکولپسی با حمله‌های مکرر خواب در طول روز مشخص می‌شود. یعنی شما به طور ناگهانی احساس خستگی شدید می‌کنید و بدون مقدمه ناگهان به خواب می‌روید. این عارضه می‌تواند باعث بروز فلج خواب یا همان بختک خواب نیز بشود که موجب می‌شود شما بلافاصله بعد از بیدار شدن از خواب قادر به حرکت کردن و فعالیت فیزیکی نباشید. اگرچه حمله خواب ممکن است به خودی خود اتفاق بیفتد، اما با بیماری‌های عصبی خاصی از قبیل اسکلروز چندگانه (ام اس) نیز ارتباط دارد.

بی خوابی

 منظور از بی‌خوابی مشکل در به خواب رفتن یا پریدن از خواب است که یکی از شایع‌ترین اختلالات خواب است.بی‌خوابی به ناتوانی در به خواب رفتن یا خواب ماندن گفته می‌شود. این عارضه می‌تواند بعد از سفرهای هوایی و یا در اثر استرس، اضطراب، اختلالات هورمونی و بیماری‌های گوارشی به وجود بیاید. همچنین بی‌خوابی می‌تواند یکی از علائم مربوط به بیماری دیگری باشد. به طور کلی بی‌خوابی می‌تواند مشکلات بسیار زیادی را برای سلامتی و کیفیت زندگی فرد ایجاد کند .بی خوابی می تواند مشکلاتی مانند افسردگی،عدم تمرکز، بدخلقی،ضعف عملکرد در محیط کار یا تحصیل را برای فرد به وجود آورد. بی خوابی در بین جوانان و زنان بیشترین شیوع را دارد که به سه دسته تقسیم می شود:

• بی‌خوابی مزمن، هنگامی است که به طور مداوم و حداقل به مدت یک ماه اتفاق می‌افتد.
• بی‌خوابی حدواسط، هنگامی است که به صورت دوره‌ای و گاه و بیگاه اتفاق می‌افتد.
• بی خوابی موقتی که هر بار فقط چند شب ادامه پیدا می‌کند.

کم خوابی می تواند کوتاه مدت باشد که به کم خوابی حاد یا تعدیل کننده معروف است و می تواند از یک شب تا چند هفته ادامه داشته باشد. کم خوابی حتی می تواند طولانی مدت ادامه پیدا کند که به آن کم خوابی مزمن گفته می شود. فرد در کم خوابی مزمن حداقل سه شب در هفته به مدت یک ماه یا طولانی تر بروز پیدا می کند.

سندروم پای بی‌قرار

این عارضه به معنی نیاز شدید به تکان دادن پاها می‌باشد. این نیاز گاهی‌اوقات با حس مورمور شدن و سوزش در پاها همراه است. درحالی‌که این علائم می‌توانند در طول روز اتفاق بیفتند، اما در شب بسیار بیشتر است.سندروم پای بی قرار با مشکلات خاصی مانند پارکینسون در ارتباط است.

تشخیص اختلالات خواب

خیلی از افراد با خود تصور می کنند که خواب خوبی دارند، اما در طول رو کسل و خسته هستند، پیشنهاد می شود که برای تشخیص دقت اختلالات خواب، نوار مغزی (CQ) و یا نقشه مغزی (QEEG) تهیه کنید.

این دو تست به راحتی انجام می شود و دقت بسیار بالایی دارد. برای رزرو نوبت با شماره های زیر تماس بگیرید:

تلفن: ۳۸۴۴۳۸۹۳-۰۵۱

موبایل: ۰۹۱۵۹۱۶۶۷۰۳

چگونه اختلالات خواب را درمان کنیم؟

درمان این اختلالات با توجه به نوع و علت زمینه‌ای آن متفاوت است. ممکن است اولین ایده استفاده از در قرص خواب باشد، اما استفاده از قرص همراه با عوارض است. اما می توان با تغییر سبک زندگی کیفیت خواب را با موارد زیر افزایش داد:

• سبزیجات و ماهی بیشتر در رژیم غذایی‌ خود قرار دهید  و مصرف قند و شکر را کاهش دهید.
• برنامه‌ی خواب منظم داشته باشید و نسبت به انجام آن پایبند باشید.
• به وسیله ورزش کردن، اضطراب و استرس خود را کم کنید.
• قبل از خواب مایعات و آب کمتری بخورید تا به خاطر ادرار مجبور نباشید که از خواب بیدار شوید.
• مصرف کافئین را مخصوصا در در اواخر بعدازظهر یا شب کم کنید.
• همچنین مصرف تنباکو و الکل را کاهش دهید.
• وعده‌های کم کربوهیدرات کوچک‌تر قبل از خواب بخورید.
• خوابیدن و بیدار شدن در یک ساعت مشخص در هر روز نیز می‌تواند کیفیت خواب شما را به‌طور قابل‌توجهی افزایش دهد.

اما یکی از بهترین روش‌های درمانی برای بهبود کیفیت خواب و رفع اختلالات خواب، درمان به وسیله نوروتراپی از جمله نوروفیدبک است.

درمان‌های نوروتراپی است که عبارتند از:

• نوروفیدبک
• تحریک مغناطیسی مغز (rTMS)
• تحریک الکتریکی مغز (TDCS)

این روش‌های درمانی، مغز را تمرین می‌دهند تا عملکرد خود را اصلاح کند. از مزایای این روش‌های درمانی ‌می توان به نداشتن عوارض و همچنین پایدار بودن نیز اشاره کرد.

برای مطالعه بیشتر درباره درمان های نوروتراپی روی لینک هر کدام از درمان ها کلیک کنید.

مجموعه اعصاب و روان نوین مفتخر است با ارائه خدمات نوروتراپی و روانپزشکی که نقشی اثر گذار در درمان اختلالات مغزی دارد در خدمت شماست. توصیه می شود اگر سوالی دارید به صفحه سوالات متداول مراجعه بفرمایید از طریق فرم تماس اقدام کنید و یا با شماره تلفن های مرکز تماس حاصل فرمایید.

منبع: معاونت غذا و دارو