از آنجایی که مغز کل سیستم بدن را کنترل می‌کند، وقتی که اختلال مغزی به وجود آید اغلب بر بسیاری از بخش‌های بدن تاثیر می‌گذارد. کنترل افکار، حافظه، گفتار، حرکات و… بر عهده مغز است.
روند زندگی ماشینی و شهرنشینی، پیامدهای ناگواری را نظیر تغییر سبک زندگی، تغذیه و افزایش استرس به همراه داشته است. این تغییرات، باعث آسیب به مغز و شیوع اختلالات مغزی از قبیل سکته‌های مغزی، آلزایمر، پارکینسون و… شده است.
از آن جایی مغز اهمیت بالایی دارد، نیاز است که مشکلاتی را که ممکن است برای آن پیش بیایید را بشناسیم و برای درمان آن اقدام کنیم
در این مطلب اختلالات مغزی را معرفی می‌کنیم و همچنین تفاوت اختلالات مغزی را با، آسیب های مغزی، اختلالات شخصیت و همچنین بیماری‌های تحلیل برنده عصبی تشریح خواهیم کرد.
اختلال مغزی چیست؟
اختلال مغزی بیماری است که گاهی می تواند در هاله‌ای از ابهام قرار گیرد و بدون تشخیص باقی بماند. این اختلالات حتی بر عملکرد شناختی، یادگیری و یا رفتارهای فرد نیز تاثیرگذار است. در نتیجه آشنایی با این اختلالات و علائم آن می تواند به تشخیص به موقع و جلوگیری از وخیم شدن اوضاع بیمار کمک کند.
اصطلاح اختلال مغزی به هرگونه وضعیتی گفته می شود، که ناشی از به وجود آمدن مشکلی در رشد و توسعه مغز است. این مشکلات باعث ایجاد اختلال در عملکرد بخشی از مغز و منجر به علائم جسمی یا روانی می‌شود.
اختلالات عملکردی مغز بر احساس، توانایی یادگیری، خویشتن داری، حافظه و هرچه که در افراد توسعه می‌یابد، اثر می‌گذارد.
آسیب مغزی، سلول‌های مغز را تحت تاثیر قرار داده و کارایی طبیعی مغز را مختل می‌کند. آسیبی که به هر دلیل به مغز وارد می شود و بافت مغزی را تحت تاثیر قرار می دهد، به سلول‌های نورون آسیب می زند.
این موضوع گاها باعث مرگ سلول‌های عصبی در آن ناحیه شده و یا به دلیلی ارتباط بین این سلول‌ها قطع می شود. در نتیجه ارتباط بین سلول‌های نورون در آن ناحیه قطع شده و اختلال در کار مغز به وجود می آید. این آسیب بر توانایی مربوط به همان ناحیه از مغز تأثیر می‌گذارد.
بسیاری از اختلالات عصبی در طول سال‌های ابتدایی رشد بروز پیدا می‌کنند و ممکن است در هنگام تولد تشخیص داده شوند. که این اختلالات معمولا دلیل وراثتی دارند. اما این مشکلات مغزی می تواند در ادامه زندگی نیز بر اثر عوامل مختلف بوجود آید.
انواع اختلال مغزی کدام اند؟
- افسردگی
- بیش فعالی ADHD
- اختلال توجه و تمرکز
- حواس پرتی و مغز مه آلود
- وسواس فکری و عملی
- استرس و اضطراب
- میگرن
- اوتیسم و آسپرگر
- خشم و پرخاشگری
- اختلالات خواب
- اضطراب پس از حادثه (PTSD)
- اختلال حافظه کوتاه مدت
این اختلالات به کمک نوار مغز (CQ) و یا نقشه مغزی (QEEG) قابل تشخیص هستند و همچنین از طریق درمان‌های نوروتراپی قابل درمان‌اند که عبارتند از:
این درمان‌ها با تمرین دادن مغز، آن را آموزش می‌دهند تا در جهت صحیح عمل کنند.
اختلال شخصیت چیست؟
در اختلالات شخصیت الگوی رفتاری و ارتباطی فرد با دیگران دچار مشکل می شود. همین امر باعث بوجود آمدن مشکلات و محدودیتهای قابل توجهی در شغل، روابط و فعالیتهای اجتماعی فرد می شود.
نکته ی جالب توجه این است که از نظر این افراد، طرز تفکر و رفتارشان طبیعی است. حتی ممکن است که دیگران را به خاطر چالشهایی که برایشان بوجود آورده اند، سرزنش کنند!
اختلالات شخصیت انواع مختلف دارد که هر یک دارای علائم مختص خود هستند. ولی به طور کلی:
وجه مشترک تمامی آنها عدم برقراری ارتباط درست با دیگران است.
نکته: مشکلات اختلال شخصیت ممکن است فرد را به سمت سایر اختلالات بهداشت روانی مانند افسردگی و یا اضطراب سوق دهد.
همچنین ممکن است در کنار این مشکلات فرد اقدام به انجام کارهای خطر آفرین دیگر مانند مصرف الکل ، استفاده از مواد مخدر یا خودزنی برای کنار آمدن با مشکلاتش انجام دهد.
بسیاری از افراد مبتلا به یک اختلال شخصیت همزمان به نوعی دیگر از اختلال شخصیت نیز مبتلا هستند!
انواع اختلالات شخصیت کدام اند؟
- اختلال شخصیت پارانوئید
- اختلال شخصیت اسکیزوئید
- اختلال شخصیت اسکیزوتایپال
- اختلال شخصیت ضد اجتماعی
- اختلال شخصیت مرزی
- اختلال شخصیت نمایشی
- اختلال شخصیت خود شیفته
- اختلال شخصیت وابسته
- اختلال شخصیت اجتنابی
- اختلال شخصیت وسواسی- جبری
برای تشخیص این اختلالات توصیه می‌شود که به یک روان سنج مراجعه شود تا با آزمون‌های روان سنجی این اختلالات تشخیص داده شود.
برای درمان این اختلالات به روانپزشک و روانشناس باید مراجعه شود. روش های درمان هم بصورت دارو درمانی و یا CBT خواهد بود.
برای اطلاعات بیشتر مطلب مربوط به اختلالات شخصیت را مطالعه بفرمایید
آسیب‌های مغزی چیست؟
آسیب های مغزی اغلب ناشی از ضربه هستند. ضربه می تواند به بافت مغز، نورون ها و عصب ها آسیب برساند.
این آسیب بر توانایی مغز در برقراری ارتباط با بقیه بدن تاثیر می گذارد. نمونه هایی از آسیب مغزی عبارت اند از:
- توده خونی خارج از رگ
- لخته خونی
- کبودی بافت مغز
- ورم داخل جمجمه
- ضربه مغزی
- سکته مغزی
نمونه هایی از علائم آسیب مغزی عبارت اند از:
- استفراغ
- حالت تهوع
- اختلال تکلم
- خونریزی گوش
- بی حسی
- فلج
- از دست دادن حافظه
- اختلال تمرکز
در ادامه ممکن است موارد زیر نیز اتفاق افتد:
- فشار خون بالا
- ضربان قلب پایین
- گشادی مردمک
- تنفس نامنظم
بر اساس نوع آسیب، درمان شامل مصرف دارو، توانبخشی یا جراحی خواهد بود.
حدود نیمی از افراد درگیر آسیب مغزی برای برداشتن یا ترمیم بافت آسیب دیده یا کاهش فشار به جراحی نیاز دارند.
ممکن است افراد دارای آسیب جزئی مغزی، به غیر از داروهای مسکن به درمان دیگری نیاز نداشته باشند.
بسیاری از افراد مبتلا به آسیب های مغزی به توانبخشی نیاز دارند که شامل موارد زیر است:
- فیزیوتراپی
- گفتار درمانی
- روان پزشکی
تومور مغزی
گاهی، تومورها در مغز شکل می گیرند و می توانند بسیار خطرناک باشند. این تومورها، تومور مغزی نامیده می شوند.
در موارد دیگر، سرطان از جایی دیگر در بدن به مغز سرایت می کند که تومور مغزی ثانویه یا متاستازیک نامیده می شود.
تومورهای مغزی می توانند بدخیم (سرطانی) یا خوش خیم (غیر سرطانی) باشند.
پزشکان، تومورهای سرطانی را به درجات 1، 2، 3 و 4 طبقه بندی می کنند. اعداد بزرگتر نشان دهنده تومورهای تهاجمی تر هستند.
علت تومورهای مغزی، ناشناخته است. این تومورها می توانند در هر سنی رخ دهند. علائم تومور مغزی به اندازه و محل تومور بستگی دارد. شایع ترین علائم تومور مغزی عبارت اند از:
- سردرد
- حمله
- بی حسی یا خارش در دست ها یا پاها
- حالت تهوع
- استفراغ
- تغییر در شخصیت
- اختلال حرکت یا تعادل
- تغییر در حرکت یا تعادل
نوع درمان به فاکتورهای بسیاری از جمله اندازه تومور، سن و سلامت عمومی بستگی دارد. راه های اصلی درمان تومورهای مغزی عبارت اند از:
- جراحی
- شیمی درمانی
- پرتو درمانی
این موارد مربوط به حیطه کاری متخصصین مغز و اعصاب است.
بیماری های تحلیل برنده عصبی
بیماری های تحلیل برنده عصبی باعث زوال مغز و عصب ها در طول زمان می شوند. این بیماری ها می توانند شخصیت فرد را تغییر دهند، باعث گیجی شوند و بافت مغز و عصب ها را نابود کنند.
برخی بیماری های مغزی مانند آلزایمر ممکن است با افزایش سن رخ دهند. این بیماری ها به آرامی، حافظه و فرآیندهای ذهنی را معیوب می کنند.
بیماری های دیگر مانند تی ساکس، ژنتیکی هستند و در سنین پایین آغاز می شوند. سایر بیماری های تحلیل برنده عصبی عبارت اند از:
- بیماری هانتینگتون
- ای ال اس (اسکلروز جانبی آمیوتروفیک)
- پارکینسون
- تمام شکل های جنون
برخی از علائم شایع در بیماری های تحلیل برنده عصبی عبارت اند از:
- از دست دادن حافظه
- فراموشی
- بی تفاوتی
- آشفتگی
- تغییرات خلق و خو
بیماری های تحلیل برنده عصبی باعث آسیب دائمی می شوند، بنابراین علائم با پیشرفت بیماری بدتر می شوند.
هیچ درمانی برای بیماری های تحلیل برنده عصبی وجود ندارد، اما درمان همچنان می تواند کمک کننده باشد.
در این بیماری ها هدف از درمان، کاهش علائم و حفظ کیفیت زندگی است. اغلب، درمان شامل استفاده از دارو برای کنترل علائم است.
در این مقاله سعی شد تا تفاوت های مشکلات مختلفی که برای مغز و سیستم عصبی ممکن از پیش بیایید، را بیان کنیم. حالا شما می دانید اختلال مغز یا اختلال شخصیت و یا آسیب های مغزی چه تفاوتی دارد.
مجموعه اعصاب و روان نوین مفتخر است با ارائه خدمات نوروتراپی و روانپزشکی که نقشی اثر گذار در درمان انواع اختلال مغزی دارد در خدمت شماست. توصیه می شود اگر سوالی دارید به صفحه سوالات متداول مراجعه بفرمایید از طریق فرم تماس اقدام کنید و یا با شماره تلفن های مرکز تماس حاصل فرمایید.
برای مطالعه بیشتر اینجا کلیک کنید.
دیدگاه