روان سنجی یا Psychometrics چیست؟
یکی از اهداف مهم علم، اندازه گیری پدیده‌های مختلف است؛ یعنی اینکه این پدیده‌ها با اعداد و ارقام قابل اندازه گیری باشند، تا به راحتی طبقه بندی شده و قوانین مربوط به آنها مشخص شود.
به همین دلیل از زمانی که روان شناسی به آزمایشگاه کشیده شد، به عنوان یک علم مستقل مطرح شد؛ بدین ترتیب پدیده های روانی به صورت عینی و عملیاتی تعریف شده و اندازه گیری شدند.
به عنوان مثال استعداد، شخصیت و رفتار انسان ها اندازه گیری شد و برای اولین بار مفهومی به نام روان سنجی در علم روانشناسی مطرح شد.
تعریف روان سنجی (Psychometrics)
روان سنجی (Psychometrics)، به روانشناسان کمک می کند تا پدیده های روانی انسان را از حالت کیفی به حالت کمی یا همان عددی تبدیل کنند. در واقع روان سنجی به معنی استفاده از روش های آماری و آزمایش برای اندازه گیری پدیده های روانی است.
یا در تعریف دیگر می توان چنین گفت که در لغت، روان سنجی به معنی اندازه گیری آنچه در روان شناسی است، می باشد و یکی از اهداف عمده آن اندازه گیری پدیده های روانی و جنبه کمی دادن به آنهاست؛ زیرا زمانی که پدیده ها با اعداد نشان داده می شوند، بهتر طبقه بندی می شوند.
در یک عبارت ساده تر، روان سنجی یعنی استفاده از آزمون های روانی برای اندازه گیری پدیده های روانی.
اهمیت روان سنجی و اندازه گیری پدیده های روانی
انسان ها همواره برای شناختن توانایی ها و شخصیت خود، به روان سنجی نیاز دارند تا طبق طبقه بندی ها، جایگاه خود را بهتر شناخته در جهت بهبود شرایط خود بیشتر تلاش کنند.
این طبقه بندی و شناخت می تواند شامل مسائل جسمی (قوی و ضعیف بودن، سالم و بیمار بودن و…) باشد و هم شامل مسائل روانی و ذهنی مانند (هوش، استعداد، شخصیت و…) شود.
در جامعه امروزی این روان سنجی یک موضوع بسیار مهم بوده و وسایل و ابزارهای علمی زیادی را در اختیار جامعه و متخصصان علوم انسانی قرار می دهد.
کاربردهای روان سنجی
کاربردهای روان سنجی را می توان به صورت زیر بیان کرد:
پیش بینی
یکی از کاربردهای روان سنجی، این است که افراد می توانند با استفاده از این علم، میزان موفقیت خود را در آینده، در زمینه های تحصیلی یا شغلی پیش بینی کنند. روان سنجی برای توانایی پیشرفت تحصیلی و دیگر ویژگی های افراد به کار می رود.
گزینش و انتخاب
یکی دیگر از کاربردهای روان سنجی، این است که در موسسات و سازمان ها این آزمون برای گزینش مناسب افراد بسیار به کار می رود.
طبقه بندی
طبقه بندی یا گروه بندی افراد بر اساس تقسیمات منطقی، یکی دیگر از کاربردهای روان سنجی است. در واقع در طبقه بندی باید مشخص شود که هر فرد خاص در چه گروهی جای دارد و بر اساس چه روشی می توان او را مورد آموزش و یا درمان قرار داد. بدین ترتیب روان سنجی ابزار و وسایل لازم را برای طبقه بندی افراد فراهم کرده است.
ارزشیابی
مورد بعدی این است که از ابزارهای روان سنجی برای قضاوت و ارزشیابی برنامه ها، روش ها، تدابیر درمانی و همچنین میزان پیشرفت بیماران به کار می روند. همچنین از این ابزارها برای بررسی روش های نوین درمانی استفاده می شود.
تست روان سنجی چیست؟
روان شناسان برای اینکه تشخیص درستی داشته باشند و روش درمانی مناسبی را انتخاب کنند، از انواع تست های روان سنجی استفاده می کنند. از این تست ها برای مسائل متعددی استفاده می شود.
در مجموعه اعصاب و روان نوین خدمات روان سنجی در موضوعات زیر ارائه می شود:
- استعداد یابی کودک و نوجوان
- هدایت تحصیلی نهمی‌ها
- هدایت تحصیلی-شغلی کنکوری‌ها
- هدایت شغلی بزرگسال
- ارزشیابی عملکرد سازمانی
- خود شناسی
- تشخیص اختلال توجه
استعدادیابی کودک و نوجوان
در این دسته از تست‌ها سعی می‌شود تا توانایی‌های ذاتی کودک و نوجوان شناسایی شود. کشف استعداد ذاتی کودکان در سنین پایین و توجه بیشتر بر روی تربیت هر چه بیشتر استعدادهای آن و استفاده از آموزش‌های متناسب با توانایی‌های کودک به نوعی سرمایه گذاری برای آینده اوست.
آیا همه‌ی افراد استعداد دارند؟
به قول انیشتن؛ هر کسی یک نابغه است ولی اگر یک ماهی را از روی توانایی‌اش در بالا رفتن از درخت قضاوت کنی، آن ماهی تمام عمرش را با این باور زندگی خواهد کرد که ناتوان است.
این دسته از آزمونها بازه‌های سنی مختلفی را پوشش می‌دهد،
3 تا 6 سال (بهترین سن استعدادیابی)
7 تا 11 سال
12 تا 18 سال ( هدایت تحصیلی)
آزمونها
استعدادیابی به وسیله آزمون‌های زیر و همچنین مصاحبه بالینی انجام می‌شود و نتیجه آن به صورت کامل و جامع تفسیر می‌شود.
1- آزمون هوش چندگانه گاردنر
2- تست هوش ریون
3- تست رغبت هالند
4- تست هوش کتل
هدایت شغلی بزرگسال
در این دسته از تست‌ها سعی می‌شود تا جوانان رشته تحصیلی خود را متناسب با استعداد، توانایی، علایق و ویژگی‌های شخصیتی خود انتخاب کنند. استفاده از این تست‌ها باعث استفاده بهینه از نیروی انسانی در بازار کار می‌شود و همچنین کمک به شکوفایی استعداد افراد و شتاب در چرخه توسعه کشور می‌گردد.
آزمونها
استعدادیابی به وسیله آزمون‌های زیر و همچنین مصاحبه بالینی انجام می‌شود و نتیجه آن به صورت کامل و جامع تفسیر می‌شود.
1- تست شخصیت نئو
2- تست هوش ریون
3- تست MBTI
4- تست DISC
ارزشیابی سازمانی
ارزیابی عملکرد سازمانی سعی در کشف استعداد‌ها و توانایی‌های نیروی انسانی دارد تا در نهایت برای آموزش یا ارتقای شغلی آنها اقدام شود. مهمترین هدف ارزیابی عملکرد سازمان و یا کارکنان، سنجش میزان موفقیت آن سازمان است. در واقع به کمک ارزیابی عملکرد، به شاخص‌های کمی یا کیفی دست پیدا می‌کنند که می‌توانند با آن روند پیشرفت فعالیت‌هایشان را بررسی و عملکردشان را بهبود دهند.
آزمونها
استعدادیابی به وسیله آزمون‌های زیر و همچنین مصاحبه بالینی انجام می‌شود و نتیجه آن به صورت کامل و جامع تفسیر می‌شود.
1- تست شخصیت نئو
2- تست MMPI
3- تست MBTI
4- تست DISC
خودشناسی
این دسته از تست‌ها به شناخت خود افراد از خودشان کمک می‌کند که توانایی‌ها، علایق و استعدادهای خود را کشف کنند و در مسیر زندگی حداکثر بهره را از استعدادهای خود ببرند.
آزمونها
استعدادیابی به وسیله آزمون‌های زیر و همچنین مصاحبه بالینی انجام می‌شود و نتیجه آن به صورت کامل و جامع تفسیر می‌شود.
1- تست شخصیت نئو
2- تست 16 عاملی کتل
3- تست MMPI
4- تست MCMI
5- تست هوش هیجانی بار-آن
تشخیص اختلال نقص توجه
این دسته از آزمونها به بررسی اختلالات توجه و تمرکز می پردازند و بیش فعالی و نقص توجه را نیز تشخیص می‌دهند.
آزمون
آزمون های آنلاین
آزمون های روانشناسی و روانسنجی به صورت حضوری ممکن است کمی زمان بر و هزینه بر باشد، از رو برخی از آزمون ها را برای شما عزیزان به صورت آنلاین تهیه کردیم که می توانید از طریق دکمه زیر به بخش آزمون های آنلاین بروید.
مرکز اعصاب و روان نوین با ارائه خدمات
در خدمت شما عزیزان است. برای مطالعه بیشتر روی هرکدام کلیک کنید وهمچنین به صفحه سوالات متداول مراجعه بفرمایید از طریق فرم تماس اقدام کنید و یا با شماره تلفن های مرکز تماس حاصل فرمایید.
۰۵۱-۳۸۴۴۳۸۹۳
۰۹۱۵۹۱۶۶۷۰۳
برای مطالعه بیشتر اینجا کلیک کنید.
دیدگاه