نوار مغزی، الکتروانسفالوگرافی (Electroencephalography) یا EEG ثبت فعالیت الکتریکی مغز ( یکی از انواع سیگنال های زیستی) از طریق نصب الکترودهای سطحی بر روی سر و به صورت غیر تهاجمی می‌باشد.
در حالت کلی در یک سیستم EEG، اثر الکتریکی فعالیت نورون‌های مغز از طریق الکترودهای نصب شده بر روی سر به دستگاه انتقال داده شده و پس از تقویت و حذف نویز به صورت سیگنال زمانی ثبت و نمایش داده می‌شود.
سیگنال ثبت شده می‌تواند مستقیماً و یا پس از پردازش کامپیوتری توسط پزشک و یا متخصص علوم اعصاب مورد تحلیل قرار بگیرد.
هانس برگر، روانپزشک آلمانی، اولین کسی بود که اولین نوار مغز را از انسان در سال ۱۹۲۴ ثبت کرد. بعدها آزمایش نوار مغز توسط دیگر روانپزشکان استفاده شد و سپس در سال ۱۹۴۷ جامعه نوار مغز آمریکا احداث شد.
از زمان هانس تاکنون، ثبت و کشف موج‌های مغزی کمک بزرگی در درمان و کشف بیماری‌های مختلف مغزی کرده است. بنابراین نیازی نیست از واژه الکتروانسفالوگرافی هراس داشته باشید.
انواع نوار مغز
نوار مغز پنج نوع مختلف دارد که هریک در مواردی خاص به کار برده می‌شود. انواع نوار مغز شامل موارد زیر می‌شوند:
نوار مغز معمولی
نواز مغز معمولی حدود ۲۰ تا ۴۰ دقیقه طول می‌کشد. در زمان انجام تست از شما خواسته می‌شود که آرام بنشینید و چشمان خود را گهگاهی باز و بسته کنید. همچنین ممکن است از شما خواسته شود نفس‌های عمیق بکشید. در انتهای جلسه هم نوری چشمک‌زن در نزدیکی شما قرار داده می‌شود تا تاثیر آن بر فعالیت مغزتان سنجیده شود.
نوار مغز در حالت خواب یا خواب آلودگی
نوار مغز خواب در حالتی گرفته می‌شود که شما خواب هستید. معمولا زمانی از این نوع نوار مغز استفاده می‌شود که نوار مغز معمولی پاسخ مناسبی نداده باشد یا بخواهیم ناهنجاری‌های خواب را آزمایش کنیم. گاها نیز پزشک از شما می‌خواهد شب قبل از آزمایش نخوابید تا نتایج آزمایش در هنگام خواب کامل باشد.
نوار مغز پایشی
در نوار مغز یا EEG پایشی فعالیت مغز در طول روز و شب یک یا چند روز ثبت می‌شود. در این حالت الکترودها از طریق دستگاهی کوچک به سر و لباس شما متصل می‌شوند. در این حالت می‌توانید اکثر فعالیت‌های روزانه خود را انجام دهید فقط نباید خیس یا مرطوب شوید.
ویدئو تله‌متری
ویدئو تله‌متری یا نوار مغز ویدئویی نوعی خاص از EEG است که در آن، حین انجام آزمایش از شما فیلم گرفته می‌شود. بدین ترتیب اطلاعات کامل‌تری می‌توان از فعالیت مغز به دست آورد.این آزمایش معمولا طی چند روز انجام می‌شود و شما باید در محیط کلینیک بمانید. سیگنال‌های نوار مغز به صورت وایرلس به یک کامپیوتر منتقل می‌شوند. ویدئو نیز توسط همان کامپیوتر گرفته می‌شوند و کارمندان مخصوص و آموزش‌دیده‌ای این فیلمها را تهیه و آماده می‌کنند.
یک نوار مغز طبیعی چگونه است؟
فعالیت الکتریکی در مغز به صورت یک “موج” ثبت می شود. انواع زیادی از امواج مغزی وجود دارد که نوار مغز آن ها را ثبت می نماید.
امواج اصلی مغز عبارتند از: امواج آلفا، بتا، تتا و دلتا هستند. امواج پیچیده دیگری نیز قابل مشاهده هستند.
موج های مغزی دارای یک فرکانس ، ارتفاع ، شکل و مکان طبیعی هستند.
سن فرد در طبیعی بودن یا غیر طبیعی بودن موج مغزی خاص نیز مؤثر است. به عنوان مثال، امواج دلتا در خردسالان طبیعی می باشد.
این امواج در بزرگسالانی که بیدار هستند طبیعی نیستند. دکتر هر جنبه از یک موج را بررسی می کند و تعیین می کند که آیا موج طبیعی است یا خیر.
یک نوار مغز غیر طبیعی چگونه است؟
نتایج نوار مغز غیر طبیعی از دو طریق قابل مشاهده هستند. اول، ممکن است فعالیت طبیعی مغز به طور ناگهانی متوقف شود و تغییر کند و این حالت در تشنج های صرع اتفاق می افتد.
اما در تشنج جزئی، تنها یک قسمتی از مغز وقفه ناگهانی را نشان می دهد. اما تمام آن در تشنج عمومی توسط مغز نمایان می شوند.
راه دیگر نشان دادن نتایج غیر طبیعی از طریق نواز مغز، تغییرات غیر صرعی هستند که به عنوان یک تغییر کلی در به نظر رسیدن یک موج طبیعی به حساب می آیند.
ممکن است دارای فرکانس، ارتفاع یا شکل غیر طبیعی باشد. بعلاوه، می تواند یک موج مغزی باشد که نباید ظاهر شود.
به عنوان مثال، موج دلتا در بزرگسالانی که بیدار هستند ، طبیعی نمی باشد. اساسا، این موج در بزرگسالانی نمایان می شود که در خواب عمیق هستند.
کاربرد نوار مغز چیست؟
نوار مغز برای تشخیص انواع اختلال مغزی استفاده می شود که عبارتند از:
- افسردگی
- استرس و اضطراب
- بیش فعالی ADHD
- وسواس فکری و عملی
- اختلالات خواب
- میگرن
- اختلالات حافظه
- خشم و پرخاشگری
- اضطراب پس از حادثه PTSD
- عدم توجه و تمرکز
- حواس پرتی و مغز مه آلود
- خستگی مفرط
- اعتیاد به دارو و مواد مخدر و الکل
نوار مغز در مرکز اعصاب و روان نوین در مشهد
مرکز اعصاب و روان نوین نوار مغز را با استفاده از دستگاه کلینیکال کیو Clinical Q یا EEGz از مراجعه گرفته می‌شود که پردازش نتایج نوار مغز توسط دستگاه انجام می‌شود و دقت تشخیص بالای در شناسایی اختلالات دارد.
همچنین در مرکز اعصاب و روان نوین نوع پیشرفته تر نوار مغز یعنی نقشه مغزی (QEEG) نیز از مراجعین گرفته می‌شود که دقت بسیار بالاتری دارد و نتایج را به صورت نقشه‌های رنگی ارائه می‌دهد.
نتایج حاصل از نوار مغزی نیز برای تعریف پروتکل های درمانی، روش های درمان نوروتراپی استفاده خواهد شد که این روش ها عبارتند از:
با استفاده از درمان‌های نوروتراپی بودن نیاز به دارو و بدون عوارض می‌توانید اختلال هراس یا پنیک را درمان نمایید.
برای مطالعه درباره هر کدم از روش‌های درمان روی آن کلیک کنید.
مجموعه اعصاب و روان نوین مفتخر است با ارائه خدمات نوروتراپی و روانپزشکی که نقشی اثر گذار در درمان اختلالات مغزی دارد در خدمت شماست. توصیه می شود اگر سوالی دارید به صفحه سوالات متداول مراجعه بفرمایید از طریق فرم تماس اقدام کنید و یا با شماره تلفن های مرکز تماس حاصل فرمایید.
برای مطالعه بیشتر اینجا کلیک کنید.
دیدگاه